بررسی تخصصی PS5 Pro: تجربه‌ای قدرتمند اما پرهزینه در دنیای گیمینگ

کنسول میان‌نسلی PS5 Pro با بهره‌گیری از پردازنده‌ی گرافیکی قدرتمندتر و فناوری ارتقاء تصویر PSSR، پیشرفتی چشمگیر نسبت به نسخه پایه PS5 به‌شمار می‌آید. بااین‌حال، آیا قیمت ۷۰۰ دلاری آن، ارزش این ارتقاء را توجیه می‌کند؟

پلی‌استیشن ۵ پرو، کنسولی است که شاید به آن نیاز حیاتی نداشته باشید، اما احتمالاً وسوسه خرید آن به سراغتان خواهد آمد. البته با قیمت ۶۵ تا ۶۰ میلیون تومانی در بازار ایران، این وسوسه ممکن است به‌سرعت جای خود را به تردید بدهد. این قیمت بالا بسیاری از علاقه‌مندان به پلی‌استیشن و دنیای گیمینگ را از خرید این کنسول بازمی‌دارد.

در مقایسه با جهش سخت‌افزاری قابل‌توجه PS4 Pro نسبت به PS4، بهبودهای سخت‌افزاری PS5 Pro نسبتاً محدودتر به‌نظر می‌رسد. این کنسول با تراشه‌ی گرافیکی ۴۵ درصد قدرتمندتر، حافظه‌ی سریع‌تر و فضای ذخیره‌سازی بیشتر، تغییرات محسوسی را ارائه می‌دهد، هرچند پردازنده‌ی مرکزی آن تقریباً بدون تغییر باقی مانده است. بااین‌حال، به‌نظر می‌رسد سونی توانسته به هدف خود در ارتقاء تجربه گیمینگ دست پیدا کند.

در حالی که PS4 Pro عمدتاً برای اجرای بازی‌ها با کیفیت 4K توسعه یافته بود، هدف اصلی PS5 Pro تمرکز بر بهبود قابلیت رهگیری پرتو (Ray Tracing) و ارائه تجربه‌ای نزدیک‌تر به استانداردهای روز دنیای بازی است. اگرچه ارتقاء GPU PS5 Pro به اندازه جهش قدرت دو برابری PS4 Pro قابل‌توجه نیست، اما اهداف تعیین‌شده توسط سونی، یعنی ارائه گرافیک بهتر و نرخ فریم پایدارتر، محقق شده‌اند.

یکی از نوآوری‌های کلیدی این کنسول، فناوری اختصاصی PSSR است که امکان ارتقاء گرافیک و نرخ فریم را به‌صورت هم‌زمان فراهم می‌کند و گامی مهم برای حل معضل قدیمی انتخاب میان گرافیک بالاتر یا نرخ فریم روان‌تر به‌شمار می‌رود.

اما بحث‌برانگیزترین مسئله درباره PS5 Pro، قیمت بالای آن است. برچسب قیمتی ۷۰۰ دلاری، به‌همراه هزینه اضافی ۸۰ دلاری برای دیسک درایو، پرسشی اساسی را مطرح می‌کند: آیا خرید این کنسول میان‌نسلی منطقی است یا بهتر است تا عرضه PS6 منتظر بمانید؟

 

 

 

بررسی طراحی و ویژگی‌های پلی‌استیشن ۵ پرو: ترکیبی از نوآوری و حذف دیسک‌درایو

اگر پای صحبت مارک سرنی، معمار ارشد طراحی PS5 و PS5 Pro بنشینید، او تاکید می‌کند که فناوری رهگیری پرتو (Ray Tracing) در کنسول PS5 Pro «در هیچ‌یک از GPUهای دیگر AMD» یافت نمی‌شود. از نظر او، این ویژگی توجیهی منطقی برای برچسب قیمت ۷۰۰ دلاری کنسول است. اگر علاقه‌مندید صحت این ادعا را بررسی کنید، با نگاهی عمیق به پلی‌استیشن ۵ پرو و تحلیل تخصصی ما در زومیت همراه باشید.

طراحی پلی‌استیشن ۵ پرو: خداحافظی با دیسک‌درایو

اولین چیزی که در جعبه پلی‌استیشن ۵ پرو جلب توجه می‌کند، عبارت «Disk Free Console» است؛ گویی سونی تصمیم گرفته است دیسک‌درایو را همچون یک عنصر اضافی و مزاحم حذف کند. این تصمیم شاید از دید برخی کاربران به‌ویژه طرفداران دیسک‌های فیزیکی چندان خوشایند نباشد؛ چرا که بازی‌های فیزیکی نه‌تنها حس‌وحال بهتری دارند، بلکه امکان خرید بازی‌های دست‌دوم با هزینه کمتر را هم فراهم می‌کنند.

برای کاربران ایرانی، نبود دیسک‌درایو می‌تواند چالش‌برانگیزتر باشد؛ چراکه دانلود بازی‌هایی با حجم بالای ۱۰۰ گیگابایت در شرایط فعلی اینترنت کشور دشوار و زمان‌بر است. البته کاربران می‌توانند با پرداخت ۸۰ دلار اضافی، یک دیسک‌درایو جداگانه تهیه کنند. این گزینه هرچند کاربردی است، اما هزینه‌ اضافی آن در کنار قیمت ۷۰۰ دلاری کنسول، ممکن است بسیاری را از خرید منصرف کند.

 

 

 

 

ابعاد و طراحی ظاهری

فارغ از بحث دیسک‌درایو، PS5 Pro از نظر طراحی ظاهری یک گام رو به جلو محسوب می‌شود. این کنسول سبک‌تر و جمع‌وجورتر از مدل پایه است و در مقایسه با مدل اسلیم هم چندان بزرگ‌تر به‌نظر نمی‌رسد. با وزن ۱.۴ کیلوگرم سبک‌تر از PS5 استاندارد و ارتفاعی تنها ۳۰ میلی‌متر بیشتر از نسخه اسلیم، سونی موفق شده است سخت‌افزاری قدرتمندتر را در قالبی کوچک‌تر و کارآمدتر جای دهد.

در طراحی کلی، PS5 Pro با خطوط نرم‌تر، ابعاد جمع‌وجورتر و باله‌های مشکی ضخیم‌تر، ظاهری آینده‌نگرانه دارد. تغییرات جزئی در طراحی پنل‌ها و کاهش بیرون‌زدگی قسمت عقب کنسول باعث شده است دستگاه بادوام‌تر و یکپارچه‌تر به نظر برسد.

چیدمان پورت‌ها و کنترلر

در پنل جلویی PS5 Pro، دو درگاه USB-C به چشم می‌خورد که جایگزین پورت USB-A مدل پایه شده‌اند. در پنل پشتی نیز همچنان دو پورت USB-A، درگاه اترنت و HDMI 2.1 وجود دارد که نیازهای کاربران را به‌خوبی پوشش می‌دهند.

کنترلر ارائه‌شده همراه کنسول همان DualSense کلاسیک است که با بازخورد هپتیک پیشرفته و طراحی ارگونومیک، تجربه‌ای دلپذیر در بازی‌ها ارائه می‌دهد. البته اگر سونی نسخه DualSense Edge را به‌طور پیش‌فرض همراه کنسول عرضه می‌کرد، انتخابی جذاب‌تر و منطبق‌تر با ماهیت «پرو» دستگاه بود.

در واقع PS5 Pro با حذف دیسک‌درایو، طراحی جمع‌وجورتر و ارتقاء سخت‌افزاری، گامی هوشمندانه در جهت مدرن‌سازی تجربه گیمینگ برداشته است. بااین‌حال، سوال اصلی همچنان باقی است: آیا این کنسول میان‌نسلی با قیمت ۷۰۰ دلار، ارزش خرید دارد یا بهتر است منتظر عرضه PS6 باشیم؟

بررسی سخت‌افزار پلی‌استیشن ۵ پرو: GPU قوی‌تر، CPU بدون تغییر

تفاوت‌های اصلی پلی‌استیشن ۵ پرو در زیر پوسته آن نهفته است: فضای ذخیره‌سازی دو ترابایتی SSD که جایگزین مدل ۸۲۵ گیگابایتی نسخه پایه شده، دو گیگابایت حافظه DDR5 اضافی برای CPU، فناوری انحصاری آپسکیل PSSR سونی و یک تراشه گرافیکی بهبودیافته با ۶۷ درصد واحد رایانشی بیشتر و ۳۸ درصد قدرت پردازشی بالاتر. حافظه گرافیکی نیز با ۲۸ درصد افزایش سرعت همراه شده و فناوری رهگیری پرتو (Ray Tracing) به گفته سونی، دو تا سه برابر بهبود یافته است. مجموع این تغییرات باعث شده عملکرد PS5 Pro در بازی‌های متکی بر GPU تا ۴۵ درصد افزایش یابد.

عملکرد واقعی GPU و محدودیت‌ها

اگرچه تغییرات سخت‌افزاری در PS5 Pro قابل‌توجه هستند، اما همان‌طور که در تحلیل بازی‌ها خواهید دید، تأثیر این بهبودها در عمل یکسان نیست. وضوح و نرخ فریم داینامیک باعث می‌شوند عملکرد در همه بازی‌ها و حتی صحنه‌ها به‌ندرت به ارقام اعلام‌شده توسط سونی برسد. برای مقایسه، کارت گرافیک RX 6800 که از نظر قدرت پردازشی به PS5 Pro نزدیک است، در شرایط واقعی عملکرد پایدارتری ارائه می‌دهد.

بااین‌حال، حالت Quality در PS5 Pro بهبود چشمگیری پیدا کرده و حالا برخی عناوین را با نرخ ۵۰ فریم‌برثانیه اجرا می‌کند. به‌عنوان مثال، بازی Metaphor: ReFantazio که در کنسول پایه و حتی ایکس‌باکس سری ایکس با مشکلات عملکردی مواجه بود، در PS5 Pro با نرخ ۶۰ فریم‌برثانیه اجرا می‌شود.

چرا CPU ارتقا نیافته است؟

از زمان عرضه پلی‌استیشن ۵ در سال ۲۰۲۰، پردازنده‌های بسیاری با قدرت و کارایی بیشتر وارد بازار شده‌اند. در حالی که AMD اکنون پردازنده‌های سری Ryzen 9000 با معماری Zen 5 را عرضه کرده، سونی همچنان از سری Ryzen 3000 با معماری Zen 2 در PS5 Pro استفاده می‌کند. این تصمیم احتمالاً برای کاهش هزینه‌ها و حفظ سازگاری بازی‌ها اتخاذ شده است.

ارتقا نیافتن CPU در نگاه اول ناامیدکننده به نظر می‌رسد؛ اما باید توجه داشت که عملکرد PS5 معمولاً توسط پردازنده محدود نمی‌شود و در اکثر بازی‌ها، قدرت پردازش GPU عامل تعیین‌کننده است. علاوه بر این، قابلیتی در PS5 Pro وجود دارد که به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد با کاهش عملکرد GPU، تا ۱۰ درصد سرعت کلاک اضافی برای پردازنده فراهم کنند و ضعف CPU را جبران کنند.

 

 

 

 

تأثیر پردازنده بر بازی‌های متکی بر CPU

البته نمی‌توان نادیده گرفت که CPUهای میان‌رده‌ی فعلی از پردازنده Zen 2 PS5 Pro قدرتمندتر هستند و CPUهای رده‌بالا نیز تقریباً دو برابر سریع‌تر عمل می‌کنند. بنابراین، بازی‌هایی که به شدت به توان پردازشی CPU وابسته‌اند، مانند Cyberpunk 2077 یا Baldur’s Gate 3، همچنان با محدودیت‌هایی مواجه خواهند شد. با این حال، بیشتر بازی‌ها به لطف GPU قوی‌تر PS5 Pro، عملکرد بسیار خوبی ارائه می‌دهند.

جادوی فناوری PSSR

اما شاید بزرگ‌ترین دستاورد PS5 Pro، فناوری انحصاری PSSR باشد که به کاربران اجازه می‌دهد از چالش همیشگی «رزولوشن یا عملکرد» عبور کنند. این فناوری به کنسول امکان می‌دهد اکثر بازی‌ها را هم‌زمان با بالاترین سطح گرافیک و نرخ فریم بالا اجرا کند، بدون اینکه کاربر مجبور به انتخاب یکی از این دو باشد.

سخت‌افزار PS5 Pro در بخش GPU پیشرفت چشمگیری داشته است، اما CPU دست‌نخورده باقی مانده تا سازگاری و هزینه‌ها حفظ شوند. با وجود برخی محدودیت‌ها، این کنسول به لطف فناوری PSSR و ارتقای GPU، تجربه‌ای پیشرفته‌تر و روان‌تر از نسل قبل ارائه می‌دهد، خصوصاً برای گیمرهایی که به دنبال گرافیک بهتر و عملکرد پایدار هستند.

PSSR؛ راز موفقیت PS5 Pro در گرافیک و عملکرد

فناوری PSSR (مخفف PlayStation Spectral Super Resolution) تکنیک انحصاری آپسکیل سونی برای کنسول PS5 Pro است که با بهره‌گیری از یادگیری ماشین، کیفیت گرافیکی بازی‌های پشتیبانی‌شده را به سطوح بالاتری ارتقا می‌دهد. این فناوری برای هر بازی به‌طور اختصاصی آموزش می‌بیند تا دقیقاً بخش‌هایی را که نیاز به بهبود دارند، شناسایی و اصلاح کند. ازاین‌رو، عملکرد PSSR ممکن است در هر بازی متفاوت باشد.

حل معمای گرافیک یا نرخ فریم

یکی از چالش‌های اصلی سخت‌افزار کنسول‌ها، انتخاب میان گرافیک چشم‌نواز و نرخ فریم روان و پایدار است. بسیاری از بازی‌ها، به‌ویژه آن‌هایی که از فناوری‌های پیشرفته‌ای مانند رهگیری پرتو (Ray Tracing) بهره می‌برند، برای رسیدن به نرخ فریم مناسب، گرافیک را فدا می‌کنند و در رزولوشن پایین‌تر از 4K رندر می‌شوند. اگرچه این کار بازی را روان‌تر می‌کند، اما جزئیات محیط و جلوه‌های بصری خیره‌کننده، که برای تجربه گیمینگ غنی ضروری هستند، از دست می‌روند.

اینجاست که فناوری PSSR وارد عمل می‌شود و PS5 Pro را قادر می‌سازد تا بازی‌ها را بدون فدا کردن کیفیت گرافیک، با نرخ فریمی پایدار و روان اجرا کند.

PSSR در مقایسه با رقبا

PSSR، اگرچه در دنیای کنسول‌ها جدید است، اما نمونه‌های مشابه آن پیش‌تر در دنیای پی‌سی گیمینگ، نظیر DLSS انویدیا و XeSS اینتل، معرفی شده‌اند. بر اساس تست‌های انجام‌شده، PSSR عملکردی به‌مراتب بهتر از AMD FSR ارائه می‌دهد و در سطح DLSS و XeSS ظاهر می‌شود. این فناوری، برخلاف FSR، تاری، سایه‌زدگی و لرزش تصویر بسیار کمتری ایجاد می‌کند و به‌عنوان نسخه‌ای اولیه از یک تکنیک جدید، توانسته در برابر راهکارهای بالغ‌تر رقبا عملکردی تحسین‌برانگیز داشته باشد.

 

 

چشم‌انداز PSSR در آینده پلی‌استیشن

اهمیت فناوری PSSR فراتر از آن چیزی است که ممکن است در نگاه اول به نظر برسد. تایمون اسمکتالا، کارگردان بازی Dying Light: The Beast، معتقد است:

«اگر PSSR به استانداردی میان توسعه‌دهندگان بازی تبدیل شود، حتی می‌تواند از افزایش قدرت پردازش GPU نیز مهم‌تر باشد.»

این فناوری، نه‌تنها تجربه گیمینگ در PS5 Pro را بهبود می‌بخشد، بلکه پتانسیل بالایی برای شکل‌دهی به آینده‌ی بازی‌های پلی‌استیشن و دیگر پلتفرم‌ها دارد.

فناوری PSSR سونی یک گام بلند در حوزه آپسکیلینگ بازی‌ها محسوب می‌شود. این تکنیک، با بهبود کیفیت بصری و حفظ نرخ فریم پایدار، به گیمرها این امکان را می‌دهد که دیگر میان گرافیک یا عملکرد یکی را انتخاب نکنند. با توجه به پتانسیل بالای این فناوری و تاثیر آن در ارتقای استانداردهای توسعه بازی، می‌توان انتظار داشت PSSR در آینده به یکی از ویژگی‌های کلیدی اکوسیستم پلی‌استیشن تبدیل شود.

بهبود گرافیک بازی‌های PS4 روی PS5 Pro؛ خوب اما نه تحول‌آفرین

فناوری PSSR علاوه بر ارتقای گرافیک بازی‌های جدید، قابلیت بهبود کیفیت بصری بازی‌های PS4 را که روی کنسول PS5 Pro اجرا می‌شوند نیز فراهم کرده است. در بخش Screen and Video تنظیمات کنسول، گزینه‌ای جدید با نام Enhance Image Quality for PS4 Games اضافه شده که باید به‌صورت دستی فعال شود. با این‌حال، این ویژگی در سطح فناوری PSSR نیست و عملکرد آن تا حدی محدود است؛ اما می‌تواند کیفیت تصویر برخی بازی‌های PS4 را به شکل قابل قبولی بهبود دهد.

تأثیر قابلیت Enhance Image Quality

در بازی‌های دوبعدی، مانند Hollow Knight، این قابلیت وضوح متن‌ها و رابط کاربری (UI) را به‌شکلی ارتقا می‌دهد که تصویر نهایی شبیه به خروجی 4K به‌نظر می‌رسد. در بازی‌های پیکسلی نیز فرایند آپسکیل به‌خوبی انجام می‌شود و از بروز مشکلاتی مانند به‌هم‌ریختگی یا افت کیفیت تصویر جلوگیری می‌کند.

در برخی بازی‌های سه‌بعدی، مانند Uncharted و Destiny، شاهد کاهش خطوط دندانه‌دار و افزایش وضوح تصاویر هستیم؛ به‌طوری‌که این تغییرات شبیه به اعمال یک تکنیک آنتی‌ایلیاسینگ (Anti-Aliasing) روی تصاویر به‌نظر می‌رسد.

محدودیت‌ها و عملکرد واقعی

با نگاهی دقیق‌تر به رزولوشن خروجی، مشخص می‌شود که Enhance Image Quality for PS4 Games صرفاً یک فیلتر پس‌پردازشی است. این ویژگی:

• نمی‌تواند با مشکلاتی مانند اعوجاج رنگی یا گرِین فیلم در بازی‌ها مقابله کند.

• روی بازی‌هایی که خروجی آن‌ها بالاتر از 1080p است، تأثیر خاصی ندارد.

عملکرد این قابلیت تا حدودی مشابه فناوری‌های FSR و RTX Video Super Resolution است؛ به این معنا که کیفیت تصویر را در بسیاری از موارد ارتقا می‌دهد، اما نه در حدی که تجربه گیمینگ را به‌طور کلی دگرگون کند.

جمع‌بندی

در نهایت، قابلیت Enhance Image Quality برای بازی‌های PS4 ویژگی مثبتی محسوب می‌شود، اما تأثیر آن به اندازه‌ای نیست که به‌عنوان دلیلی قانع‌کننده برای خرید PS5 Pro در نظر گرفته شود. اگرچه این قابلیت تجربه‌ی گرافیکی بهتری ارائه می‌دهد، اما همچنان از سطح فناوری PSSR فاصله دارد و تنها یک بهبود جزئی برای بازی‌های نسل گذشته به‌شمار می‌آید.