بلاک چین چیست و چه کاربردی در زندگی ما دارد؟
فناوری بلاک چین سیستمی است که امکان رهگیری تراکنشهای مالی و غیرمالی را با ثبت دقیق جزئیات بهصورت توزیعشده بین اعضا فراهم میکند. نام بلاک چین در دهه اخیر با بیت کوین و رمزارزها شناخته شد، اما تاریخچه این فناوری به گذشتههای دورتر برمیگردد. با این حال، هنوز بسیاری از افراد درک درستی از بلاک چین ندارند و مفاهیم گسترده آن را پیچیده میدانند.
بسیاری بلاک چین را با ارز دیجیتال اشتباه میگیرند و این دو را بهجای یکدیگر بهکار میبرند. در حالی که ارز دیجیتال بخشی از بلاک چین است، اما بلاک چین فناوری بسیار بزرگتری است که جایگاه ویژهای در علوم کامپیوتر دارد. همچنین، بین ارز دیجیتال و رمزارز تفاوتهایی وجود دارد که اغلب نادیده گرفته میشود.
بلاک چین چیست؟
بلاک چین یک دفتر کل توزیعشده و تغییرناپذیر بوده که امکان ردیابی هر چیزی را درون شبکه مهیا میکند. بیشتر ما با کاربرد بلاک چین در رمزارزها آشنا هستیم که در آن، شبکه بلاک چین ردیابی تراکنشها را فراهم میکند.
عبارت بلاک چین از دو کلمه “Block” و “Chain” متشکل شده که به معنای زنجیرهای از بلاکها است. در واقع این دو کلمه در اسناد اصلی ساتوشی ناکاموتو بهصورت جداگانه آمده اند ولی در سال ۲۰۱۶ بصورت کلمه مرکب بلاک چین به شهرت رسید.
بهطور کلی، بلاک چین یا زنجیره بلوکی، پایگاه دادهای است که شامل فهرست سوابق تراکنشهایی است که همواره در حال رشد و افزایش هستند. این سوابق که به آنها بلاک (Block) گفته میشود، از طریق رمزنگاری به یکدیگر متصل میشوند.
بلاکها در زنجیرهای از نودها (Node) با شبکه همتابههمتا قرار دارند و منبع ذخیرهسازی را تشکیل میدهند که به آن دفتر کل دیجیتال (Digital Ledger) گفته می شود. بهعبارتیدیگر، بلاک چین بهعنوان نوعی دفتر کل توزیعشده (Distributed Ledger) شناخته شده که تاریخچه دارایی دیجیتال را با استفاده از غیرمتمرکزسازی و هش رمزنگاری (Cryptographic Hash) تغییرناپذیر و شفاف میکند.
برای درک بهتر، میتوان گروهی از دوستان را تصور کرد که یکی از آنها به دیگری ۱۰ واحد پول قرض میدهد. این تراکنش توسط همه اعضا ثبت میشود و همه اعتبار آن را تأیید و امضا میکنند. اگر مدتی بعد شخصی که پول را قرض گرفته است، درباره مبلغ سوال کند، همه اعضا میدانند که مبلغ قرض دادهشده چقدر بوده است. در این مثال، هر عضو مانند یک نود از شبکه بلاک چین عمل میکند که سوابق همه تراکنشهای بین اعضا را ذخیره کردهاند.
سیر تاریخی بلاک چین از آغاز و نوآوریهای این فناوری
در دهه گذشته، نخستین نوآوری بزرگ بلاک چین با تولد بیت کوین بهعنوان نخستین رمزارز در سال ۲۰۰۹ (۱۳۸۸) رخ داد. ارزش بازار بیت کوین اکنون بیش از ۱٬۲۵۵ میلیارد دلار است و روزانه توسط میلیونها کاربر در تراکنشهای مختلف استفاده میشود.
نوآوری بعدی در بلاک چین، جدا کردن فناوری پایهای بیت کوین از رمزارز و استفاده از آن برای اهداف دیگر بود. این منجر به تولد «قرارداد هوشمند» در نسل دوم بلاک چین با نام اتریوم شد و به دنبال آن NFT و DeFi به وجود آمدند.
یکی دیگر از نوآوریهای بزرگ، مکانیزمهای مختلف اجماع در بلاک چین بود. ابتدا روش اثبات کار (Proof-of-Work) معرفی شد و سپس به اثبات سهام (Proof-of-Stake) و دیگر روشهای اجماع مانند PoH، PoB، PoA و PBFT توسعه یافت.
در ابتدا، بیشتر شبکههای بلاک چین از فرایند اثبات کار به نحوی که گروهی که بیشترین قدرت پردازشی برای تولید بلاکها را داشت، تصمیم نهایی را میگرفت و درباره تراکنشها و بلاکها به اجماع میرسید، برای حفظ امنیت شبکه استفاده میکردند.
در روش PoS، نودها با سرمایهگذاری در شبکه بلاک چین، مجوز استخراج، دریافت پاداش بیشتر و اعتبارسنجی را کس میکنند. این مسیر زمانی قابل استفاده می باشد که نودهای فعال به حدنصاب برسند و شبکه به تعداد مناسبی از مشارکتکنندگان برسد.
نوآوری بعدی در اوج فناوری بلاک چین، Scaled Blockchain (بلاک چین مقیاسبندی شده) است. هر کامپیوتر در شبکه بلاک چین می تواند تمام تراکنشها را پردازش کند که این مسئله منجر به کندی سرعت شبکه میشود. بلاک چین مقیاسبندیشده میتواند بدون کاهش محدوده امنیتی شبکه، سرعت بیشتری در پردازش اطلاعات فراهم کند. بنابراین به تدریج، بلاک چین لایه (۱) و لایه (۲) مطرح شدند تا از ایجاد مانع در شبکه جلوگیری کنند.
در لایه اول، امنیت شبکه و پردازش تراکنشها از طریق مکانیزمهای اجماع پیگیری میشود. در واقع بلاک چین لایه اول از بیت کوین، اتریوم و کاردانو تشکیل شده است. بلاک چین لایه دوم نیز به دیگر بلاک چینها یا مجموعهای از پروتکلها گفته میشود که روی لایه اول قرار دارند و از آن بهعنوان زیرساخت استفاده میکنند اما انعطافپذیری بیشتری را برای کاربران خود فراهم میکنند؛ بعنوان مثال میتوان Polygon را نام برد.
برای ریشهیابی قدمهای ابتدایی ظهور بلاک چین میتوان به بیش از سه دهه قبل بازگشت:
– سال ۱۹۸۲ میلادی (۱۳۶۱ خورشیدی): دیوید چائوم (David Chaum) پروتکلی شبیه به بلاک چین را در رساله دکتری خود با نام «Computer Systems Established, Maintained, and Trusted by Mutually Suspicious Groups» معرفی کرد.
– سال ۱۹۹۱ میلادی (۱۳۷۰ خورشیدی): استوارت هابر (Stuart Haber) و دابلیو اسکات استورنتا (W. Scott Stornetta) زنجیرهای از بلاکهای رمزنگاریشده را ارائه کردند.
– سال ۱۹۹۸ میلادی (۱۳۷۷ خورشیدی): نیک سابو (Nick Szabo) روی پروژه «Bit Gold» بهعنوان ارز دیجیتال غیرمتمرکز مطالعه و نظریهپردازی کرد.
– سال ۲۰۰۰ میلادی (۱۳۷۹ خورشیدی): استفان کنست (Stefan Konst) نظریه خود درباره زنجیرههای رمزنگاریشده امن را منتشر کرد.
– سال ۲۰۰۸ میلادی (۱۳۸۷ خورشیدی): ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) نخستین اوراق سفید (White Papers) برای ایجاد مدلی از شبکه بلاک چین را منتشر کرد.
– سال ۲۰۰۹ میلادی (۱۳۸۸ خورشیدی): ناکاموتو نخستین شبکه بلاک چین را بهعنوان دفتر کل توزیعشده عمومی برای تراکنشهای بیت کوین اجرا کرد.
– سال ۲۰۱۴ میلادی (۱۳۹۳ خورشیدی): فناوری بلاک چین از ارز دیجیتال رمزنگاریشده تفکیک شد و قابلیتهای آن برای سایر تراکنشهای مالی و بین سازمانی مورد بررسی قرار گرفت. نسخه دوم بلاک چین با اپلیکیشنهایی فراتر از ارز رونمایی شد. سیستم بلاک چین اتریوم، برنامههای کامپیوتری را به بلاکها وارد کرد که بهعنوان قرارداد هوشمند شناخته میشوند.
بلاک چین چگونه کار میکند؟
شبکه بلاک چین بهطور کلی از چندین لایه تشکیل شده است که شامل موارد زیر میشود:
– لایه زیرساخت: شامل سختافزار، سرورها و نودها.
– لایه داده: شامل بلاکها، امضای دیجیتال، هش، درخت مرکل و تراکنشها.
– لایه شبکه: شامل کشف نودها، تکثیر اطلاعات و اعتبارسنجی.
– لایه اجماع: شامل روشهای اثبات کار (PoW) یا اثبات سهام (PoS).
– لایه اپلیکیشن: شامل قراردادهای هوشمند، Chaincode، برنامههای غیرمتمرکز و رابط کاربری (UI).
بلاک چین تمام اطلاعات را در بخشی به نام دفتر کل (Ledger) ذخیره میکند. هر اطلاعاتی که در شبکه بلاک چین مبادله میشود، به عنوان «تراکنش» نام می گیرد. در گذشته، بلاک چین فقط برای معامله ارزهای دیجیتال استفاده میشد؛ اما امروزه میتوان انواع مختلف دادهها را در بستر شبکه بلاک چین مبادله کرد.
انواع بلاک چین
بلاک چینها را میتوان بر اساس ویژگیهایشان به چهار دسته طبقه بندی کرد:
بلاک چین عمومی
به فناوری دفتر کل توزیعشده بدون مجوز شبکه بلاک چین عمومی می گویند که بهطور کل ماهیت غیرمتمرکز بودن بلاک چین را عرضه می کند. در این شبکه، تمام اعضا با داشتن نسخهای غیرقابل تغییر از دفتر کل میتوانند در اعتبارسنجیها شرکت کنند. در این نوع شبکه اعتبارسنجی تراکنشها از طریق روشهای اجماع مانند اثبات کار (PoW) یا اثبات سهام (PoS) انجام می گیرد. بیشتر شبکههای بلاک چین برای کاربران فعال خود برخی مشوقهای اقتصادی و پاداش مالی را در نظر میگیرند. بیت کوین، اتریوم، لایت کوین و NEO نمونههایی از این نوع بلاک چین هستند.
ویژگیهای کلیدی بلاک چین عمومی:
– هر کسی با اتصال به اینترنت میتواند عضو شبکه شود و به نود تبدیل شود.
– تمام نودها حقوق برابری دارند و میتوانند در اعتبارسنجیها شرکت کنند.
– بلاک چین عمومی کدهای متنباز دارد و همه میتوانند تراکنشها را بررسی کنند.
– غالباً برای استخراج رمزارز و صرافیها استفاده میشود.
معایب بلاک چین عمومی:
– سرعت پایین پردازش تراکنشها به دلیل تعداد زیاد نودها.
– مشکل مقیاسپذیری.
– مصرف بالای انرژی.
بلاک چین خصوصی
این نوع شبکه معمولاً در محیطی محدود اجرا میشود و برای عضویت در آن باید حتما مجوز داشته باشید که توسط یک سازمان، گروه یا فرد کنترل میشود. در شبکه بلاک چین خصوصی، دفتر کل فقط در دسترس نودهای مشخصی قرار دارد و اختیارات و چگونگی فعالیت کاربران توسط مدیران تعریف میشود. به همین دلیل، این نوع شبکه بهمعنای واقعی غیرمتمرکز نیست. شبکههای Multichain، Hyperledger Fabric و Corda نمونههایی از بلاک چین خصوصی هستند.
ویژگیهای بلاک چین خصوصی:
– معمولاً متنباز نیستند.
– سرعت بالایی در تأیید تراکنشها دارند.
– ماهیت غیرمتمرکز بودن بلاک چین در آنها به چشم نمیآید.
– فقط نودهای تأییدشده در فرایندهای پردازشی شرکت میکنند و همه حقوق برابر ندارند.
– مقیاسپذیری تحت کنترل است و شرکتها اندازه شبکه را متناسب با نیازشان مدیریت میکنند.
– غالباً برای ایمنسازی دادهها توسط شرکتها استفاده میشود.
معایب بلاک چین خصوصی:
– متمرکز بودن آن که باعث کاهش امنیت به دلیل کاهش تعداد نودها میشود.
بلاک چین کنسرسیوم
نوعی دیگر از بلاک چین که توسط چندین گروه یا سازمان بهطور مشترک مدیریت میشود، بلاک چین کنسرسیوم یا فدرالی است. این سازمانها چنین شبکهای را با هدف همکاری و بهینهسازی فرایندها راهاندازی میکنند. بلاک چین کنسرسیوم ترکیبی از ویژگیهای بلاک چین عمومی و خصوصی را شامل می شود.
در بلاک چین کنسرسیوم، نود اعتبارسنج میتواند تراکنشها را اعتبارسنجی کرده و تراکنشها را آغاز یا دریافت کند. در مقابل، نودهای عضو شبکه فقط میتوانند تراکنشها را آغاز یا دریافت کنند.
ویژگیهای کلیدی بلاک چین کنسرسیوم:
– بخشهایی از شبکه عمومی و بخشهایی خصوصی هستند.
– بلاکهای تأییدشده از دید عموم پنهان هستند و امنیت بیشتری دارند.
– فرایند اجماع توسط نودهای از پیش تعیینشده انجام میشود.
– با وجود اینکه حضور برای عموم افراد امکانپذیر نیست، ماهیت غیرمتمرکز بودن را حفظ میکند زیرا توسط چندین سازمان مجزا مدیریت میشود.
– مقیاسپذیری و بهینگی بالایی دارد.
– سطح کنترل اعضا شباهت زیادی به بلاک چین خصوصی و هیبریدی دارد.
معایب بلاک چین کنسرسیوم:
– نبود شفافیت کامل.
– اتکا به یک نود اعتبارسنج میتواند امنیت شبکه را شکننده کند.
این بلاک چین معمولاً توسط بانکها و سایر بازیگران حوزه مالی استفاده میشود. از جمله شبکههای بلاک چین کنسرسیوم میتوان Marco Polo، Energy Web Foundation و IBM Food Trust را نام برد. این نوع بلاک چین بیشتر در بانکداری، شبکههای پرداخت و تحقیقات کاربرد دارد.
بلاک چین ترکیبی یا هیبرید
شبکه بلاک چین هیبریدی به شبکهای که ترکیبی از بلاک چین عمومی و خصوصی ساخته می شود، گفته می شود. با وجود اینکه این شبکه ممکن است با شبکه کنسرسیوم شباهت داشته باشد، اما تفاوتهای اساسی با هم دارند.
در بلاک چین ترکیبی، تراکنشها در داخل شبکه تأیید میشوند؛ اما کاربران میتوانند آنها را برای تأیید به بلاک چین عمومی نیز منتقل کنند. بلاک چینهای عمومی رمزنگاری را پیچیدهتر میکنند و نودهای بیشتری را برای اعتبارسنجی درگیر میکنند؛ اما در نهایت این کار باعث افزایش امنیت و شفافیت شبکه می شود. از جمله بلاک چینهای هیبرید میتوان به Dragonchain و XinFin اشاره کرد.
ویژگیهای کلیدی بلاک چین هیبریدی:
– دسترسی به دادههای ذخیرهشده در بلاک چین توسط کاربران کنترل میشود.
– بخشی از دادهها برای دسترسی عموم باز هستند و بخش دیگر فقط با مجوز قابل دسترسی است.
– کاربران میتوانند در یک بلاک چین خصوصی عضو شوند و به چندین بلاک چین عمومی دسترسی داشته باشند.
– تراکنشها و سوابق عمومی نیستند و توسط کاربران معیّن از طریق قرارداد هوشمند اعتبارسنجی میشوند؛ همچنین، امکان تغییر تراکنشها وجود ندارد.
معایب بلاک چین هیبریدی:
– پیچیدگی در مدیریت و نگهداری.
– عدم تمرکز کامل.
کاربرد بلاک چین
بلاک چین یک روش مطمئن برای ذخیره اطلاعات انواع تراکنشها است که شناختهشدهترین کاربرد آن در ذخیره دادههای تراکنشهای بیت کوین است. اما این فناوری تنها به تراکنشهای مالی محدود نمیشود و میتوان از آن در بخشهای مختلفی استفاده کرد.
بسیاری از سازمانهای بزرگ از فناوری بلاک چین بهره میبرند. به عنوان مثال، والمارت، شرکت فایزر و زیمنس از این فناوری استفاده میکنند. شرکت IBM نیز بلاک چین Food Trust خود را راهاندازی کرده است تا در ردیابی محصولات غذایی از تولید تا مقصد استفاده شود.
کاربردها:
-
ارز دیجیتال رمزنگاریشده:
دلار ایالات متحده معمولاً توسط فدرال رزرو کنترل میشود. در این سیستم اعتباری مرکزی، دادهها و ارزهای کاربر تحت کنترل بانک یا دولت محلی می باشد. در واقع اگر بانکی هک یا ورشکست شود، اطلاعات خصوصی و ارزش مالی دارایی کاربران آن معمولاً در خطر می افتد. این نگرانیها باعث به وجود امدن بیت کوین شد. بلاک چین به رمزارزهایی مانند بیت کوین این اجازه را می دهد که بدون نیاز به مرکز اعتباری خاصی به فعالیت خود ادامه دهند، این امر خود باعث کاهش خطرات احتمالی و از ین رفتن کارمزد تراکنشها می شود. البته برای نگهداری رمزارزها شما نیاز به یک کیف پول ارز دیجیتال دارید.
-
بانکداری و امور مالی:
بانکداری و امور مالی یکی از کار هایی است که برای پیشبرد اهداف خود بیشترین نیاز را به بلاک چین دارد. با یکپارچهشدن بلاک چین در بانکداری، مشتریان میتوانند به صورت لحظهای پردازش تراکنشها را مشاهده کرده و در تنها در عرض چند دقیقه تراکنشها را تکمیل کنند. گفته میشود که با استفاده از بانکداری مبتنی بر بلاک چین میتوان سالانه ۱۵ تا ۲۰ میلیارد دلار در خدمات بانکی و کارمزد صرفهجویی کرد. کاربران ایرانی نیز میتوانند از صرافیهای ارز دیجیتال ایرانی برای انجام امور مالی خود استفاده کنند.
-
قرارداد هوشمند:
قرارداد هوشمند کدهایی هستند که درون بلاک چین ساخته میشوند تا توافق بر سر یک قرارداد را تسهیل کنند یا درباره شرایط آن مذاکره کنند. قرارداد هوشمند تحت شرایطی که کاربران بپذیرند اجرا میشود و زمانی که شرایط لازم فراهم شوند، بهطور خودکار بندهای توافقنامه انجام میشوند.
به عنوان مثال، یک مستأجر قصد دارد یک آپارتمان را از طریق قرارداد هوشمند اجاره کند. صاحب خانه توافق میکند که رمز ورود به ساختمان را بهمحض پرداخت وثیقه برای مستأجر ارسال کند. دو طرف قرارداد بخشهای مدنظرشان را به قرارداد هوشمند ارسال میکنند تا بهصورت خودکار رمز در آپارتمان را با پرداخت وثیقه در تاریخ معین مبادله کند. اگر صاحب خانه رمز در را تا تاریخ مشخص ارسال نکند، قرارداد هوشمند نیز بهطور خودکار مبلغ وثیقه مستأجر را برمیگرداند. این فرایند علاوه بر صرفهجویی در زمان، کارمزدهای واریز و برگشت پول را نیز از بین میبرد.
۴- بازیهای ویدئویی:
بازی Cryptokitties که در آبان ۱۳۹۶ (نوامبر ۲۰۱۷) راهاندازی شد، نشان داد که چگونه میتوان از فناوری بلاک چین در صنعت بازیهای ویدئویی استفاده کرد. این بازی یک ماه پس از راهاندازی، در صدر اخبار قرار گرفت چون یکی از کاراکترهای کریپتوکیتی، آن که یک حیوان خانگی مجازی در بازی بود، با قیمتی بیش از ۱۰۰ هزار دلار به فروش رسید.
در حال حاضر، بازیهای کریپتویی مختلف زیادی وجود دارند که براساس بلاک چین گسترش یافتند. بنابراین تمام فرایندهای خرید و فروش آیتمها و پاداشهای بازیکنان با رمزارزها انجام میشود.
البته توجه داشته باشید که لزوماً هر بازی و سرگرمی که پاداش کریپتویی داشته باشد، بهعنوان یک بازی با پایه بلاک چین در نظر گرفته نمیشود. برای مثال، بازی همستر که اخیراً خیلی مورد توجه کاربران قرار گرفته، در دسته مینی اپلیکیشنهای تلگرام قرار میگیرد و فعالیتی برای دریافت ایردراپ رمزارز همستر در آینده محسوب میشود.
پیشتر از آن نیز، ناتکوین چنین سازوکاری را آغاز کرد که پس از لیست شدن در صرافیها، هر کاربر توانست کیف پول تون کیپر خود را به ربات متصل کند و برای انتقال آن به صرافی برای فروش اقدام کند.
۵- رأیگیری:
فناوری بلاک چین میتواند سیستم رأیدهی مدرنی ایجاد کند و بهطور کامل ریسک تقلب را از بین ببرد. در ماه نوامبر ۲۰۱۸، چنین سازوکاری در ویرجینیا به کار گرفته شد. از جمله قابلیتهای متناسب با رأیگیری در بلاک چین میتوان به عدم امکان تغییر سابقه تراکنشها، امنیت جمعی، عدم ردیابی کاربران و دستیابی به اطلاعات افراد اشاره کرد.
۶- کلان داده:
بلاک چین نوعی پایگاه داده غیرمتمرکز است که اطلاعات خاصی را با تمام نودهای فعال در شبکه به اشتراک میگذارد. حال فرض کنید بتوانید هر نوع دادهای را در آن ذخیره کنید. امکان اعتبارسنجی و تأیید صحت اطلاعات نیز انقلابی در ذخیرهسازی اطلاعات اشتراکی ایجاد خواهد کرد. به عنوان مثال، میتوان به سرویسهای ذخیرهسازی ابری مبتنی بر بلاک چین مانند STORJ و Sia اشاره کرد که امکان ذخیره فایل را بهصورت غیرمتمرکز و رمزنگاریشده به کاربر میدهند.
سازوکار این سرویسها به این صورت است که فایل را به ۸۰ قطعه تقسیم میکنند و هر قطعه را بهصورت رمزنگاریشده در فضای ارائهشده توسط نودها نگهداری میکنند. برای دانلود و دسترسی به کل فایل، کافی است که کاربر مثلاً ۳۰ قطعه از ۸۰ قطعه فایل را دانلود کند. با این روش، امنیت و سلامت فایلها بهتر حفظ خواهد شد.
۷- سلامت و درمان:
مؤسسات درمانی میتوانند با بهرهگیری از بلاک چین، شیوه ذخیرهسازی سوابق بیماران را بازتعریف کنند. از طریق این فناوری، میتوان سوابق بیماران را در بلاک چین ثبت کرد و بهگونهای رمزگذاری کرد که فقط در دسترس اشخاص خاصی قرار بگیرند.
دیگر کاربردهای بلاک چین را میتوان در ثبت سوابق املاک، انرژی، زنجیره تأمین و غیره مشاهده کرد. حتی عدهای با دانش کافی و با کمک صرافی ارز دیجیتال در بازارهای مالی و خرید و فروش رمزارزها فعالیت میکنند.
مزایای بلاک چین
با وجود پیچیدگیهای بلاک چین، این فناوری بهعنوان یک روش غیرمتمرکز برای ثبت سوابق، تواناییهای بینظیری دارد. از جمله مزایای استفاده از بلاک چین میتوان به موارد زیر را نام برد:
-
افزایش امنیت و حفظ حریم شخصی
-
کاهش کارمزد پرداختها
-
کاهش خطاهای احتمالی
-
جلوگیری از دستکاریهای احتمالی به دلیل غیرمتمرکز بودن شبکه
-
شفافیت عملکرد
-
امکان حفظ اطلاعات شخصی و استفاده از خدمات بانکی برای شهروندان کشورهای توسعهنیافته یا دارای دولتهای بیثبات
معایب بلاک چین
در کنار مزایای متعدد آن، بلاک چین معایبی نیز دارد که در زیر به آنها اشاره می کنیم:
-
هزینه بالای راهاندازی فناوری
-
محدودیت در تعداد تراکنشها در هر ثانیه
-
امکان استفاده در فعالیتها و مبادلات غیرقانونی به دلیل غیر قابل ردگیری بودن تراکنشها
-
قوانین و مقررات دولتها درباره ارز دیجیتال